Prof. dr hab. Aleksander Zajda

 Urodziłem się 17 II 1937 r. w Zebrzydowicach koło Kalwarii Zebrzydowskiej w rodzinie rzemieślnika stolarza. W rodzinnej wsi w 1951 r. ukończyłem szkołę podstawową. Następnie wraz z bratem bliźniakiem uczęszczałem do dwuletniej szkoły stolarskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej. Po jej ukończeniu wraz z ojcem i bratem pracowałem jako robotnik stolarz w Zjednoczonej Spółdzielni Meblowo-Budowlanej im. L. Waryńskiego w Kalwarii – tworzyliśmy trzyosobową brygadę. Nie przerywając pracy zawodowej, ukończyłem w 1958 r. Liceum Korespondencyjne dla Pracujących w Krakowie (Pl. Na Groblach 9). Następnie zdałem egzamin wstępny na polonistykę w Uniwersytecie Jagiellońskim i podjąłem studia na tym kierunku. Pracę magisterską na temat Nazwy urzędników w XVI w. napisałem pod kierunkiem prof. M. Karasia i obroniłem w 1963 r. Praca ta, rozwinięta i poszerzona wyszła drukiem w 1970 r. w postaci książki Nazwy urzędników staropolskich (do roku 1600). W roku akademickim 1963/1964 odbywałem staż asystencki w Katedrze Historii Języka Polskiego Instytutu Filologii Polskiej UJ, po czym pracowałem przez rok w Pracowni Antroponimicznej PAN, gdzie pod kierunkiem prof. W. Taszyckiego opracowywałem hasła do Słownika staropolskich nazw osobowych; słownik ten wyszedł w siedmiu tomach w latach 1965–1984. W latach 1965–1967, wysłany przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego, pracowałem jako lektor języka polskiego w II Pekińskim Instytucie Języków Obcych w Pekinie. Instytut ten kształcił kadry do prowadzenia współpracy kulturalnej Chińskiej Republiki Ludowej z Polską. Po powrocie z ChRL w 1967 r. przyjęty zostałem na stanowisko asystenta w Instytucie Filologii Polskiej UJ. W tym samym roku Ministerstwo wysłało mnie do pracy w Martin Luther Universität w Halle/Saale w NRD. Pracowałem tam w latach 1967–1971 jako lektor języka polskiego, przygotowując studentów do studiów w Polsce. Po powrocie napisałem pod kierunkiem prof. M. Karasia pracę doktorską na temat Nazwy staropolskich powinności feudalnych, danin i opłat (do 1600 r.) i obroniłem ją w 1975 r. W tym czasie wiele czasu poświęciłem też pracy nad Słownikiem wymowy polskiej (1977, red. M. Karaś i M. Madejowa; tam mój wstęp) i Bibliografią dialektologii polskiej do 1975 r. (1981, red. J. Strutyński) – jestem współautorem tych dzieł. W latach 1982–1985, wysłany przez Ministerstwo, pracowałem jako Gastdozent für Polnisch w Instytucie Slawistycznym uniwersytetu kraju Saary w Saarbrücken (RFN). Pracę habilitacyjną Staropolska terminologia prawnicza (do 1500 r.), wydaną w 1990 r. obroniłem w 1991 r. i uzyskałem stopień doktora habilitowanego. W latach 1994–1997 pracowałem, wysłany przez UJ, w Hankuk University of Foreign Studies w Seulu, stolicy Korei Południowej. Pracowałem tam w departamencie polskim na stanowisku associate professor języka, literatury i kultury polskiej. Po powrocie kontynuowałem pracę dydaktyczną i naukową w Instytucie Filologii Polskiej UJ. Kontynuując badania nad historią słownictwa polskiego, napisałem książkę Studia z historii polskiego słownictwa prawniczego i frazeologii, która stała się podstawą uzyskania przeze mnie w 2002 r. stopnia naukowego profesora.            Wymienione prace o nazwach urzędników, powinności feudalnych, o słownictwie prawniczym są właściwie interdyscyplinarne, dotyczą językoznawstwa polonistycznego i historii; spotkały się więc z bardzo dobrym przyjęciem ze strony historyków różnych specjalności, którzy z nich korzystają. Fascynujący temat historii polskiego słownictwa prawniczego był w nauce polskiej zupełnie nietknięty, choć postulowany przez historyków już od lat 70. XIX w.Owocem moich doświadczeń w zakresie nauczania języka polskiego jako obcego są dwa podręczniki: Mary i John Brown w Polsce (1981) i Lekcje polonistyczne (1997). W sumie jestem autorem ok. 80 prac z zakresu językoznawstwa polonistycznego, mniejszych i większych; dalsze prace z historii słownictwa polskiego w postaci artykułów i książek znajdują się w trakcie pisania. Za swoją pracę naukową otrzymałem trzy razy nagrody ministra, następnie Złoty Krzyż Zasługi, medal KEN. Od 1964 r. jestem członkiem Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego. Moje hobby to praca naukowa nad historią słownictwa polskiego, a także Biblia, której jestem miłośnikiem i entuzjastą, następnie "drzewa moje ojczyste". Od 2001 r. jestem doradcą naukowym w zakresie słownictwa prawniczo-sądowego w Słowniku polszczyzny XVI w. (od t. XXIX – w styczniu 2012 wyjdzie t. XXXV).

Publikacje