Dr Jan Godyń

Dr Jan Godyń, starszy wykładowca z doktoratem, zatrudniony od 1971 do 2010 r. w Instytucie Filologii Polskiej UJ (późniejszym i obecnym Wydziale Polonistyki UJ), w Katedrze Historii Języka Polskiego i Dialektologii; obecnie na emeryturze.

            Urodził się 23 I 1945 r. w podkrzeszowickiej wsi Tenczynek, w rodzinie bezrolnego chłopa. W 1951 r. przeniósł się z rodziną do Krakowa, tu ukończył szkołę podstawową i III LO, a w roku 1963 podjął studia w ówczesnej Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie; po roku przeniósł się na polonistykę w Uniwersytecie Jagiellońskim. W czasie studiów polonistycznych jako nauczycieli akademickich miał uczonych tej miary co Tadeusz Ulewicz, Kazimierz Wyka, Wacław Kubacki, Tomasz Weiss, Jan Błoński, Witold Taszycki, Ewa Ostrowska, Mieczysław Karaś, Stanisław Jodłowski, Franciszek Sławski czy Adam Heinz. W 1970 r. obronił z wynikiem bardzo dobrym pracę magisterską  pt. Skąd pochodził autor Obleżenia Jasnej Gory Częstochowskiej?, napisaną pod kierunkiem Ewy Ostrowskiej. W tymże roku recenzent jego pracy, Mieczysław Karaś, ówczesny I prorektor UJ, zaproponował mu na wniosek promotorki zatrudnienie w IFP UJ na stażu asystenckim, które w 1971 r. zostało zamienione na stałe zatrudnienie etatowe w funkcji asystenta, starszego asystenta (od 1975 r.), adiunkta (od 1979 r.), wykładowcy i starszego wykładowcy (w końcu lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku – do emerytury). W latach 1973-1975 był wykładowcą języka polskiego w Katedrze Slawistyki na Uniwersytecie Leningradzkim (dziś Petersburskim); w latach 1992-2002 był dodatkowo wykładowcą  w Kolegium Nauczycielskim w Przemyślu (w latach 1997-2002 pełnił funkcję kierownika naukowego tego Kolegium z ramienia Rektora UJ), a w latach 2002-2011 wykładowcą w Instytucie Humanistycznym PWSZ w Tarnowie. Jako nauczyciel akademicki wypromował 7 magistrów i około 30 licencjatów.

 Oprócz działalności naukowo-dydaktycznej prowadził działalność organizacyjną w dydaktyce i nauce: w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku przez kilka lat był egzaminatorem w Komisji Wojewódzkiej Olimpiady Polonistycznej;  od 1991 r. do 1995 r. na zaproszenie Augustyna Bialica współorganizował i współprowadził zajęcia z edytorstwa wydawniczego i naukowego, tzw. opcję, wybieraną przez studentów i kończącą się egzaminem (w roku 1995 zajęcia te z inicjatywy prof. Stanisława Grzeszczuka zostały rozwinięte w specjalizację, a następnie w roku 1998,  w wyniku prac zespołu programowego, do którego należał także J. Godyń, odpowiedzialny za treści programów przedmiotów językoznawczych – w pięcioletnie magisterskie studia edytorskie);  od 1992 r. do 2010 r. był kierownikiem studiów eksternistycznych w IFP UJ, a następnie na Wydziale Polonistyki UJ; od 2005 r., od utworzenia, do dziś jest członkiem Redakcji „LingVariów", odpowiedzialnym za dział historycznojęzykowy, czasopisma językoznawczego polonistycznego, półrocznika wydawanego przez Wydział Polonistyki UJ; w roku 1997 został członkiem Komisji Edytorstwa i Dokumentacji Komitetu Nauk o Literaturze PAN. Jako członek towarzystw naukowych pełnił funkcje: członka Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Językoznawczego  w funkcji skarbnika w latach 1993-1995; członka Głównej Komisji Rewizyjnej Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego w latach 2002-2008. Za swoją działalność naukową, dydaktyczną i społeczną był wyróżniany: nagrodami zespołowymi Rektora UJ w latach 1986 i 1991 za książki zbiorowe Wpływ Biblii na literaturę polską (Kraków 1985) i Bibliografia dialektologii polskiej, cz. III (Kraków 1990); nagrodą zespołową III stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego  w roku 1987 za książkę zbiorową  Bibliografia dialektologii polskiej, cz. II (Kraków 1986); nagrodą indywidualną Rektora UJ w roku 1998 za działalność organizacyjną w UJ; odznaczeniem państwowym, Złotym Krzyżem Zasługi w 2005 r. za całokształt działalności zawodowej; Złotą Odznaką  ZNP za pracę społeczną.

            Od czasów studenckich, pod wpływem kontaktów dydaktycznych i naukowych ze swoją naukową mistrzynią, Ewą Ostrowską, Jan Godyń ukierunkował swoje zainteresowania i działalność naukową na historii języka polskiego, którą wykorzystywał  jako podstawę do badania różnych problemów z zakresu edytorstwa naukowego, jak świadczy o tym nie tylko wymieniony wyżej tytuł pracy magisterskiej, ale także jego praca doktorska pt. Studia nad tekstem i językiem Obleżenia Jasnej Gory Częstochowskiej, napisana pod opieką promotorską Ewy Ostrowskiej i obroniona już po Jej śmierci w roku 1979. Już w pracy doktorskiej, jako jedyny ze współcześnie żyjących badaczy,  podjął jeden z głównych problemów  badawczych edytorstwa naukowego dawnych polskich tekstów literackich, a mianowicie zagadnienie funkcji interpunkcji w przekazach rękopiśmiennych, choć także  drukowanych,  tekstów szeroko pojętej literatury dawnej ( do I połowy XIX w. włącznie) i jej transkrypcji we współczesnych edycjach. To zainteresowanie badawcze zaowocowało szeregiem jego publikacji na temat interpunkcji staropolskiej i średniopolskiej  oraz próbą skodyfikowania jej transkrypcji. Równolegle do działalności akademickiej od początku lat siedemdziesiątych współpracował (i współpracuje do dziś) z wydawnictwami naukowymi (systematycznie z krakowskim oddziałem „Ossolineum" do 1992 r. oraz z Wydawnictwem „Secesja" i Wydawnictwem „Nomos" od początku lat 90. ubiegłego wieku; sporadycznie także z innymi wydawnictwami) najpierw  w charakterze korektora i autora różnego rodzaju indeksów w wydawanych książkach naukowych, później głównie jako redaktor merytoryczny wydawnictwa. Ten obszar aktywności  zawodowej Jana Godynia był inspiracją do podjęcia przez niego badań nad normą kulturalnojęzykową współczesnej polszczyzny, zwłaszcza jej odmiany pisanej, których wyniki ogłosił w kilku publikacjach naukowych. Oba obszary  zainteresowań i działalności naukowej były podstawą  do jego specjalizacji dydaktycznej: od 1979 r. prowadził wykład kursowy i ćwiczenia z historii języka polskiego na studiach zaocznych; od 1998 r. na studiach edytorskich, kierunku studiów magisterskich, który programowo współtworzył, prowadził przedmiot historia języka polskiego z gramatyką historyczną, oparty na przygotowanym przez siebie programie dostosowanym (znacznie rozszerzonym  treściowo) do potrzeb studiów  edytorskich; na tymże kierunku studiów prowadził swój przedmiot autorski, mający nazwę: językowe podstawy edytorstwa.

            Jan Godyń jest autorem ponad siedemdziesięciu publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu historii i kultury języka polskiego, edytorstwa naukowego i wydawniczego oraz historii badań nad językiem polskim. Wybór najważniejszych swoich prac  ogłosił w książce Studia historycznojęzykowe, edytorskie, kulturalnojęzykowe (Kraków 2009). Ponadto w formie książkowej wydał słownik biblizmów języka polskiego pt.  Od Adama i Ewy zaczynać. Mały słownik biblizmów języka polskiego (wyd. I, Kraków-Warszawa 1995; wyd. II, Kraków-Warszawa 2006). W zakresie kultury języka polskiego oprócz artykułów nie uwzględnionych w wyborze prac jest ponadto m. in. współautorem Słownika wymowy polskiej (pod red. Mieczysława Karasia i Marii Madejowej, Warszawa-Kraków 1977)  i autorem jednego ze wstępów do tego słownika: Wymowa polska – zarys problematyki; w zakresie historii badań nad językiem polskim jest współautorem nie tylko 3 tomów wymienionej wyżej  w innym kontekście Bibliografii dialektologii polskiej (pod red. Janusza Strutyńskiego), ale i opracowania Językoznawstwo krakowskie 1945-1973. VII Kongresowi Slawistów, Kraków 1973 (wspólnie z J. Pyzikiem i J. Reczkiem); w tym zakresie tematycznym jest także autorem artykułu 30 lat polonistyki uniwersyteckiej w Leningradzie („Biuletyn Polonistyczny" 1976, z. 3) oraz  biogramów naukowych badaczy: Ireny Bajerowej, Bogusława Dunaja, Zofii Cygal-Krupiny i Aleksandra Zajdy (publikowane  w numerach „LingVariów"); w zakresie edytorstwa naukowego jest wydawcą dzieła Stanisława Jodłowskiego Zasady interpunkcji. Podręcznik, wydanie nowe, zmienione i rozszerzone, opracowanie naukowe i redakcyjne [nota edytorska, skorowidz, nota biograficzna]: Jan Godyń  (Kraków 2002) oraz współwydawcą tomów: Roksolański Parnas. Polskojęzyczna poezja ukraińska do końca XVI do początku XVIII wieku. Część II: Antologia, wybrał i opracował Rostysław Radyszewśkyj, [transkrypcja, komentarz językowy, addenda do noty edytorskiej i komentarza językowego]: Jan Godyń, Kraków 1998; Jan Gawiński, Clipaeus Christianitatis, to jest tarcz chrześcijaństwa, opracowali Dariusz Chemperek i Wacław Walecki, [transkrypcja, komentarz językowy, nota edytorska] Jan Godyń, Kraków 2003; w zakresie edytorstwa wydawniczego wśród kilkudziesięciu tomów, których redaktorem merytorycznym z ramienia wydawnictwa był Jan Godyń, najważniejsze pozycje to m. in.:  Protokoły posiedzeń Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej [1939-1945], t. I-VIII, Kraków 1994-2008 (redaktor  Wydawnictwa „Secesja" od tomu II); „Ruch Literacki"  (redaktor Wydawnictwa „Secesja"  roczników od R. 1995 do R. 2002); Max Weber, Dzieła zebrane z socjologii religii. Etyka gospodarcza religii światowych, t. I: Taoizm i konfucjanizm, Kraków 2000  (redaktor Zakładu Wydawniczego „Nomos"); Ernst Cassirer, Filozofia Oświecenia, Warszawa 2010 (redaktor Wydawnictw Uniwersytetu Warszawskiego).

            Publikacje Jana Godynia po jego przejściu na emeryturę: Dokument nadania wójtostwa w Husowie z 1574 r. Studium historycznojęzykowo-edytorskie [w:] Symbolae in honorem Boguslai Dunaj, red. R. Przybylska, J. Kąś, K. Sikora, Kraków 2010, s. 69-86; współwydawca tomu: Stanisława Serafina Jagodyńskiego Pieśni katolickie nowo reformowane z polskich na łacińskie, a z łacińskich na polskie przełożone, niektore też nowo złożone, wstęp i opracowanie: ks. Stanisław Garnczarski, transkrypcja tekstu polskiego i komentarz [historycznojęzykowy, nota edytorska, słownik]: Jan Godyń, Tarnów 2011.